Stay in place
Evacueren is niet altijd een optie, vandaar dat er ook wordt gekeken naar de “stay in place” mogelijkheid. De gedachte is dat bewoners bij een calamiteit in hun woning blijven tot het incident voorbij is of tot ze door de brandweer worden gered. Dit kan een belangrijke oplossing worden voor personen die minder zelfredzaam zijn, zoals ouderen.
Uitgangspunt bouwbesluit
Voor woningen gaat het bouwbesluit in de basis uit van zelfredzame personen de vluchtwegen zijn zo ontworpen dat bewoners voldoende tijd hebben om zichtzelf in veiligheid te brengen. Verminderd zelfredzame kinderen zijn afhankelijk van hun ouders. Je mag verwachten dat deze niet alleen in het huis verblijven en bij een calamiteit door hun ouders in veiligheid worden gebracht. Bij bijzondere doelgroepen, zoals gezondheidszorgfuncties en kinderdagverblijven stelt het bouwbesluit aanvullende eisen aan de brandveiligheid, zoals bewaking door automatische brandmelding en een alarmering van de brandweer. Maar dit is niet van toepassing voor gewone woningen.
Gelijkwaardigheid
Het kernwoord voor het toepassen van Stay-in-place is gelijkwaardigheid. In Nederland hebben we te maken met een toenemende vergrijzing. Het aantal ouderen dat zelfstandig thuis blijft wonen neemt toe. Maar een aantal van hen zal door de jaren heen verminderd mobiel worden. Als we hier het “stay in place” concept toepassen, zal deze dus dezelfde veiligheid moeten bieden als het concept van tijdig vluchten. Is dat ook zo?
Brandwerendheid en rookdichtheid
Woningen zijn in principe 60 minuten brandwerend. Bij een brand aan de buitenzijde van de woning zal het minimaal 60 minuten duren voordat muren, ramen of deuren bezwijken en de brand zich binnen de woning uitbreidt. Maar mensen komen over het algemeen niet om door de brand, maar door de rook. Waarbij verstikking door de rook en giftige stoffen in de rook een grote rol spelen. Voor het stay in place principe is het dus cruciaal dat de ruimte goed luchtdicht moet zijn, maar dit is wel in conflict met de behoefte aan ventilatie bij het normale gebruik. Er is dus behoefte aan een oplossing die in normale situatie ventilatie toelaat, maar bij calamiteiten zorgt voor afsluiten van deze ventilatie. Met normale bouwkundige voorzieningen kan dit op dit moment nog niet worden bereikt. Er is behoefte aan actieve systemen, zoals afsluiters, overdruksystemen, of rookwarmte afvoer installaties. Oplossingen waarbij bijvoorbeeld deuren door thermische technieken worden afgesloten werken niet, omdat de rook vrij snel afkoelt en wel verspreid maar niet heet genoeg is om thermische systemen te activeren.
Rookdetectiesystemen
Uit voorgaande blijkt dus dat we bij “stay-in-place” oplossingen afhankelijk zijn van rookdetectie en een actieve installatietechnische oplossing waarbij kleppen worden gestuurd, overdruk wordt gecreëerd of rook wordt afgezogen. Of waarbij met sprinkler of sprinklermist de verspreiding van rook wordt beperkt.